HIV lây từ mẹ sang con không chỉ đe dọa sức khỏe của trẻ sơ sinh mà còn tạo ra những thách thức lớn cho hệ thống y tế và xã hội. Để giảm thiểu nguy cơ này, việc nắm bắt thông tin chính xác và hiểu biết về cách phòng ngừa là điều vô cùng quan trọng.
1. Tỷ lệ lây nhiễm HIV mẹ truyền sang con
Tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con có thể biến đổi dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. Trong trường hợp mẹ không điều trị dự phòng HIV, tỷ lệ lây nhiễm có thể cao, thường nằm trong khoảng từ 25% đến 40%.
Tuy nhiên, nếu mẹ đã và đang điều trị dự phòng HIV hiệu quả, tỷ lệ lây nhiễm HIV từ mẹ sang con sẽ giảm đáng kể, chỉ còn khoảng 2% đến 5%. Điều này thể hiện rõ tầm quan trọng của việc tiếp cận đúng phương pháp điều trị và dự phòng HIV để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và con, đồng thời giảm nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng.
2. HIV lây từ mẹ sang con như thế nào?
HIV lây từ mẹ sang con qua ba con đường chính:
2.1. Lây nhiễm HIV từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai
Trong quá trình thai kỳ, nếu người mẹ nhiễm HIV, virus có thể truyền sang thai nhi qua dịch âm đạo hoặc máu của người mẹ. Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ em sinh ra từ mẹ nhiễm HIV đều bị lây nhiễm. Điều này phụ thuộc vào tải lượng virus của mẹ và việc tuân thủ điều trị HIV trong suốt thai kỳ.
2.2. Lây nhiễm HIV từ mẹ sang con trong khi sinh
Quá trình sinh đẻ là một trong những thời điểm có nguy cơ lây nhiễm HIV cao nhất. Virus có thể truyền sang trẻ qua dịch âm đạo, máu hoặc các tổn thương vùng sinh dục của mẹ. Vì vậy, việc kiểm soát và dự phòng trong thời điểm sinh là cực kỳ quan trọng.
2.3. Lây nhiễm HIV từ mẹ sang con khi cho con bú
Nếu người mẹ nhiễm HIV và không tuân thủ điều trị, virus có thể truyền sang con qua sữa mẹ. Dù nguy cơ này thấp hơn so với khi mang thai hoặc sinh nở, mẹ vẫn nên áp dụng các biện pháp an toàn, chẳng hạn thay thế bằng sữa bột để giảm nguy cơ lây nhiễm.
3. Điều trị dự phòng HIV lây truyền từ mẹ sang con
Có nhiều phương pháp điều trị và dự phòng HIV từ mẹ sang con để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm trong thai kỳ, khi sinh và cho con bú:
3.1. Điều trị HIV cho người mẹ
Điều trị HIV bằng thuốc kháng retrovirus (ARV) giúp kiểm soát sự phát triển của virus, giảm tải lượng virus xuống mức không phát hiện được. Khi đó, nguy cơ lây truyền HIV sang con gần như bằng 0.
3.2. Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai
Trong thời kỳ mang thai, mẹ nên tuân thủ sử dụng thuốc ARV theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát lượng virus trong máu. Ngoài ra, có thể xem xét thụ tinh ống nghiệm (IVF) để giảm nguy cơ lây nhiễm từ trứng hoặc tinh trùng nhiễm virus.
3.3. Dự phòng HIV lây từ mẹ sang con trong khi sinh
Trong lúc sinh, bác sĩ sẽ tiêm thuốc ARV cho mẹ nhằm giảm khả năng virus lây sang con. Đồng thời, các dụng cụ y tế như dao cắt rốn, kim tiêm, băng gạc đều được vô trùng tuyệt đối để đảm bảo an toàn.
3.4. Dự phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con khi cho con bú
Nếu người mẹ muốn cho con bú, cần tiếp tục duy trì điều trị HIV và tuân thủ nghiêm ngặt chỉ dẫn của bác sĩ. Trường hợp có điều kiện, nên cho con dùng sữa bột để loại bỏ nguy cơ lây nhiễm qua sữa mẹ.
Lưu ý: Việc điều trị và dự phòng HIV cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho cả mẹ và con.
Mẹ có thể tham khảo dịch vụ dự phòng HIV tại Phòng khám Galant Clinic. Galant Clinic có đội ngũ y tế chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm trong điều trị và dự phòng HIV. Các bác sĩ sẽ tư vấn, hướng dẫn chi tiết việc sử dụng thuốc ARV và các biện pháp chăm sóc an toàn cho mẹ và bé.
Mẹ có thể đăng ký tư vấn tại dieutrihiv.com hoặc galantclinic.com hoặc liên hệ trực tiếp số hotline 0943 108 138 để được hỗ trợ miễn phí.
4. Lời kết
Trong bài viết này, chúng ta đã tìm hiểu về nguyên nhân, cơ chế lây nhiễm và cách dự phòng HIV từ mẹ sang con. Hy vọng thông tin này giúp mẹ bầu hiểu rõ hơn tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị và dự phòng HIV.
Làm cha mẹ là một hành trình thiêng liêng, đòi hỏi sự quan tâm tận tâm đối với sức khỏe của con. HIV là căn bệnh nguy hiểm, nhưng với kiến thức và sự hỗ trợ từ hệ thống y tế, chúng ta hoàn toàn có thể giảm nguy cơ lây nhiễm và mang đến một tương lai khỏe mạnh cho thế hệ sau.
