Suy giảm hệ miễn dịch là những trường hợp cơ thể bị giảm hoặc hoàn toàn không còn khả năng đề kháng sự tấn công của những tác nhân vi trùng bên ngoài. Từ đó khiến cho cơ thể dễ bị nhiễm trùng ở mức độ nặng hơn so với người bình thường hoặc thậm chí là ảnh hưởng tới tính mạng. Để hiểu rõ hơn về hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải là gì, hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết ngay sau đây.
Hội chứng Suy giảm hệ miễn dịch là gì?
Hệ miễn dịch là gì?
Hiện tại hệ miễn dịch chính là tập hợp những tế bào bạch cầu và lympho có trong hạch, tuỷ xương, máu, lá lách đảm nhiệm nhiệm vụ bảo vệ cho cơ thể tránh khỏi sự xâm nhập từ vi trùng. Cụ thể hệ miễn dịch có vị trí phân bố nhiều nhất là ở những “ngõ vào” cơ thể, đặc biệt là đường tiêu hóa và hô hấp.
Hệ miễn dịch có vị trí phân bố nhiều nhất là ở những “ngõ vào” cơ thể
Nhờ vào việc tự tiêu diệt hoặc sinh ra kháng thể bằng những men tiêu hủy và cơ chế thực bào, những tác nhân xâm nhập trực tiếp từ bên ngoài vào ví dụ như ký sinh trùng, nấm, vi khuẩn, virus sẽ bị tiêu diệt và khu trú, từ đó không gây bệnh được. Cho dù là nguyên nhân nào khiến cho hệ miễn dịch của cơ thể bị tổn thương và không đảm bảo chức năng này cũng được gọi chung là hội chứng suy giảm miễn dịch.
Hội chứng Suy giảm hệ miễn dịch
Miễn dịch chủ động
Hệ miễn dịch ở người trưởng thành được củng cố và xây dựng qua các lần bị mắc bệnh thông qua nguyên tắc là “ghi nhớ”. Ngay sau khi tạo ra kháng thể phù hợp nhằm tiêu diệt thành công loại kháng thể thì cơ thể sẽ sử dụng và ghi nhớ cho những lần tiếp theo nếu như tác nhân này xâm nhập trở lại. “Miễn dịch chủ động” chính là tên gọi của cơ chế này.
Miễn dịch thụ động
Hệ thống miễn dịch ở trẻ sơ sinh tạm thời trong một số ngày đầu sẽ thừa hưởng thông qua dòng thánh thể nhận được từ sữa mẹ. “Miễn dịch thụ động” chính là tên gọi của cơ chế này. Sau một vài tháng kháng thể sẽ bị suy giảm một cách nhanh chóng ngay khi bé cai sữa mẹ. Do đó thông thường bé sau mốc thời gian này sẽ rất dễ mắc các bệnh nhiễm trùng. Đây cũng chính là “cơ hội” xây dựng nên hệ miễn dịch chủ động riêng cho mình. Nhưng với một số chủng vi khuẩn sở hữu độc tính cao và gây bệnh nặng nề thì cha mẹ phải “chủ động” phòng chống bằng cách tiêm vaccin cho con.
Cha mẹ phải “chủ động” phòng chống bằng cách tiêm vaccin cho con
Chính vì vậy nếu như cơ thể gặp tình trạng suy giảm miễn dịch thì khi đó hệ thống phòng ngự và bảo vệ sẽ không còn nữa. Từ đó mất khả năng chống lại và bắt giữ, khiến cho cơ thể dễ dàng bị tấn công bởi những tác nhân gây ra nhiễm khuẩn. Khi đó thông thường hiện tượng nhiễm trùng sẽ kéo dài hoặc bị lặp đi lặp lại. Những chức năng sinh lý hoặc cấu trúc giải phẫu của những hệ cơ quan về lâu ngày cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng và suy giảm hoạt động sống.
Những nguyên nhân chính gây suy giảm hệ miễn dịch
Trên thực tế bất cứ lứa tuổi nào cũng có thể gặp hội chứng suy giảm miễn dịch và nó có thể xuất hiện ở như cơ chế khác nhau. Tuy nhiên nhìn chung thì hội chứng này sẽ được chia ra làm hai nhóm nguyên nhân đó chính là:
Suy giảm hệ miễn dịch nguyên phát
Suy giảm hệ miễn dịch nguyên phát là khi sinh ra một số người đã thiếu hệ thống phòng thủ hệ miễn dịch hay hệ thống hệ miễn dịch hoạt động không đảm bảo độ hiệu quả. Vì vậy khiến cho họ rất dễ gặp tình trạng nhiễm trùng.
Suy giảm hệ miễn dịch nguyên phát là khi sinh ra một số người đã thiếu hệ thống phòng thủ
Người bạn sẽ gặp những triệu chứng cơ bản ví dụ như nhiễm trùng lâu hơn hoặc khó điều trị hơn so với người đây có hệ miễn dịch ở mức bình thường. Ngoài ra họ cũng dễ mắc phải những nhiễm trùng mà hiện tại người bình thường không mắc phải (hay nhiễm trùng cơ hội). Nhưng trên thực tế những triệu chứng và dấu hiệu cũng sẽ khác nhau tùy thuộc loại rối loạn suy giảm hệ miễn dịch cũng như cơ địa của mỗi người.
Suy giảm hệ miễn dịch thứ phát
Bệnh suy giảm miễn dịch này hình thành nên trong suốt quá trình phát triển, thông thường những triệu chứng sẽ dễ phát triển hơn. Hiện tại có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra hội chứng suy giảm miễn dịch này. Trong đó có thể kể đến như
Nhiễm HIV và nghiện ma túy:
Tế bào lympho sẽ bị phá hủy và khả năng miễn dịch sẽ bị giảm. Từ đó khiến cho cơ thể gia tăng nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng và ban đầu sẽ gây ra bệnh sốt, dần dần sẽ nặng hơn cùng những tổn thương não, tim, thận, hệ sinh dục, suy giảm nhận thức,… Hiện tại HIV có thể chẩn đoán không qua các xét nghiệm kháng nguyên hoặc kháng thể.
HIV có thể chẩn đoán không qua các xét nghiệm kháng nguyên hoặc kháng thể
Những bệnh mãn tính
Những bệnh mãn tính (như ung thư, suy thận, tiểu đường,…) khiến cho cơ thể không tổng hợp hiệu quả những chất dinh dưỡng tham gia trực tiếp vào việc trao đổi chất nhằm tạo kháng thể chống lại những vi khuẩn ngoại lai. Bên cạnh đó thì xạ trị và hóa trị ung thư dùng loại thuốc corticosteroid cũng gây ra những tác dụng phụ khiến cho hệ thống miễn dịch bị suy yếu.
Đối với các bệnh nhân tổn thương bắt buộc phải cắt bỏ đi lá lách thì khi đó nguy cơ mắc và nhiễm trùng sẽ càng cao hơn.
Nằm viện lâu ngày:
Nếu như cơ thể lo lắng, ăn uống không được ngon miệng và những vấn đề về viện phí, bệnh tật,… là những vấn đề thường xuyên mắc phải nếu như nằm viện lâu ngày. Chính sự kết hợp của những vấn đề liên quan tới tâm lý mệt mỏi và sức khỏe đã khiến cho những tế bào hoạt động dần không đạt hiệu quả và dẫn tới tình trạng suy giảm miễn dịch.
Viện phí, bệnh tật,… là những vấn đề thường xuyên lo lắng nếu như nằm viện lâu ngày.
Suy dinh dưỡng:
Hiện tại chế độ dinh dưỡng đảm nhiệm vai trò vô cùng quan trọng giúp cho cơ thể khỏe mạnh. Chế độ ăn uống nếu như thiếu dinh dưỡng trong một khoảng thời gian dài và đặc biệt là thiếu protein thì sẽ khiến cho cơ thể của bạn bị suy giảm miễn dịch một cách nghiêm trọng.
Ghép tạng:
Thuốc ức chế miễn dịch ở giai đoạn hậu phẫu đảm nhiệm vai trò vô cùng quan trọng cho sự thành công của quá trình ghép tạng. Nhưng chúng sẽ ức chế toàn bộ những đáp ứng miễn dịch cũng như góp phần gây ra nhiều biến chứng về sau gồm có tăng nguy cơ mắc tim mạch, phát triển các tế bào ung thư và thậm chí là tử vong vì nhiễm trùng không được kiểm soát.
Bên cạnh đó theo thời gian những tế bào lão hóa Cũng khiến cho những cơ quan bị suy giảm chức năng và tổng hợp những chất dinh dưỡng không thể đáp ứng nhu cầu cho cơ thể. Từ đó khiến cho bạn dễ mắc phải tình trạng suy giảm miễn dịch. Hội chứng này cũng rất dễ gặp phải ở người cao tuổi vì hệ thống mô miễn dịch đã bị thu nhỏ, tế bào và số lượng máu trắng cũng bị giảm sút. Vì vậy hoạt động của hệ miễn dịch cũng không còn đảm bảo độ hiệu quả và khó có thể bảo vệ được cơ thể tránh khỏi những tác nhân gây hại.
Suy giảm hệ miễn dịch đa dạng phổ biến (hay CVID)
Suy giảm hệ miễn dịch đa dạng phổ biến (hay CVID)
CVID là tình trạng rối loạn hệ miễn dịch cơ bản vì khiếm khuyết những phần tử khác nhau. Tuy nhiên thông thường sẽ không rõ ràng và trong đó cũng sẽ liên quan tới miễn dịch thể.
Dấu hiệu của những ai mắc phải CVID sẽ tương tự như bị thiếu gamma globulin có trong máu và có liên kết với đột biến gen trên NST X trong những loại nhiễm trùng phát triển. Tuy nhiên khởi phát sẽ có xu hướng muộn hơn và thông thường sẽ từ 20 tới 40 tuổi.
Suy giảm hệ miễn dịch kết hợp nghiêm trọng (hay SCID)
SCID là các rối loạn có tiên phát liên quan tới sự thiếu hụt kết hợp cùng miễn dịch dịch thể cũng như tế bào vì đột biến ở bất cứ 1 trong rất nhiều gen khác nhau. Theo đó hầu như những khuyết điểm này đều lặn trên NST thường.
Hầu như những trẻ sơ sinh tới sáu tuổi nếu như gặp tình trạng suy giảm hệ miễn dịch kết hợp thông thường sẽ mắc phải bệnh candida, viêm phổi Pneumocystis jiroveci, liên tục nhiễm vi rút, tiêu chảy làm chậm quá trình phát triển. Bên cạnh đó trẻ em cũng có thể gặp tình trạng viêm tróc da và bất thường ở phần xương,… Nếu như không được phát hiện từ sớm thì SCID có thể sẽ gây ra tình trạng tử vong.
Bệnh u hạt mãn tính (CGD)
CGD chính là rối loạn suy giảm hệ miễn dịch cơ bản có liên quan tới những khiếm khuyết của tế bào thực bào. Có tới hơn 50% những trường hợp nhiễm bệnh này là nam giới vì di truyền lặn có liên kết với nhiễm sắc thể X.
CGD chính là rối loạn cơ bản có liên quan tới những khiếm khuyết của tế bào thực bào
Bạch cầu trong CGD không sản xuất ra superoxide, hydrogen peroxide và những chất hoạt hóa có phức hợp O2 do thiếu đi hoạt tính NADPH oxidase khiến cho chức năng diệt khuẩn của tế bào thực bào hiện đang bị lỗi. Chính vì vậy mà nấm và vi khuẩn sẽ không bị chết dù cho thực bào bình thường.
Thông thường thì bệnh u hạt mãn tính sẽ bắt đầu cùng áp xe tái phát ở thời thơ ấu. Rất nhiều những tổn thương u hạt sẽ xảy ra ở phần tiết niệu, đường tiêu hóa, hạch bạch huyết, gan và phổi. Bên cạnh đó còn gây ra những vấn đề khác có thể kể đến như viêm tủy xương, viêm miệng, áp xe hậu môn, viêm hạch to hay viêm phổi
Biểu hiện suy giảm hệ miễn dịch
Biểu hiện
Đối với những ai bị suy giảm miễn dịch, biểu hiện nổi bật nhất đó chính là nhiễm trùng. Vì đây chính là chức năng cơ bản nhất trong hệ miễn dịch và đến thời điểm hiện tại nó không còn khả năng giữ vững được. Nhiễm trùng trên những người bị mắc phải hội chứng này cũng có những đặc điểm khác biệt so với những người bình thường đó chính là mức độ sẽ luôn nặng nề hơn thời gian tàn phá cũng kéo dài hơn, thời gian ủ bệnh sẽ ngắn hơn và tần suất sẽ cao hơn.
Chính vì vậy bạn có thể căn cứ vào những dấu hiệu này để nhận biết bản thân có đen gặp hội chứng suy giảm hệ miễn dịch hay không.
Đối với những ai bị suy giảm miễn dịch, biểu hiện nổi bật nhất đó chính là nhiễm trùng
Những triệu chứng nhiễm trùng kèm theo
Ngoài ra nhiễm trùng cũng có thể xảy ra tại bất kỳ một hệ thống cơ quan nào. Đôi khi nó cũng xảy ra cùng một lúc trên rất nhiều hệ cơ quan và khiến cho cơ thể dễ dàng suy sụp một cách nhanh chóng. Những triệu chứng nhiễm trùng kèm theo hệ cơ quan đó chính là:
-
Da niêm: chảy mủ, bị viêm loét, bị bỏng nước và sang thương da,…
-
Hệ thần kinh: bị hôn mê, co giật, tay chân yếu liệt, chậm chạp và lừ đừ,…
-
Hệ bài tiết: đau hông lưng, gặp tình trạng đau hạ vị, tiểu mủ, bị tiểu đục và bị tiểu buốt,…
-
Hệ tiêu hóa: gặp tình trạng nôn ói, buồn nôn, đau bụng, đi tiểu ra máu, đi tiêu ra phân sống và bị tiêu chảy,…
-
Hệ hô hấp: sốt cao, khó thở, đau ngực, khò khè, ho khạc đờm kéo dài…
-
Hệ tim mạch: Tim đập nhanh, bị hồi hộp và khó thở nếu như nằm thấp đầu hoặc trong trường hợp gắng sức, bị đau ngực,…
Bên cạnh đó tình trạng nhiễm trùng này cũng sẽ kéo dài khiến cho người bệnh bị suy kiệt, gầy gò, nổi hạch trên toàn thân, bị thiếu máu, mệt mỏi, gặp tình trạng xanh xao, Từ đó khiến cho bản thân không thể tự chăm sóc và không thể tự sinh hoạt được. Nếu như tình trạng này hiện không được khống chế thì nhiễm trùng sẽ gây ra ức chế hoạt động những cơ quan, cuối cùng là dẫn tới tử vong.
Tình trạng nhiễm trùng này cũng sẽ kéo dài khiến cho người bệnh bị suy kiệt
> Thế nào là suy giảm miễn dịch bẩm sinh ở trẻ em?
Những điều cần làm nếu như bị suy giảm miễn dịch
Chủ động thăm khám và điều trị từ sớm
Nếu như cơ thể gặp tình trạng nhiễm trùng cùng những đặc điểm theo như phân tích ở trên thì bạn nên nghi ngờ tới hội chứng suy giảm hệ miễn dịch. Khi đó bắt buộc phải đưa người bệnh tới những trung tâm hỗ trợ chăm sóc y tế để được thăm khám cũng như điều trị từ sớm.
Bên cạnh đó những đối tượng có hội chứng bẩm sinh hoặc có những bệnh lý dễ dẫn tới tình trạng suy giảm miễn dịch mắc phải nên chủ động thăm khám từ sớm nếu như nghi ngờ bản thân bị nhiễm trùng.
Khi đó việc dùng kháng sinh là điều bắt buộc. Các bác sĩ chuyên ngành sẽ chỉ định thuốc kháng sinh phù hợp, với liều lượng cao cũng như sử dụng đường tiêm truyền để có thể nhanh chóng đạt được nồng độ điều trị ở trong máu. Ngoài ra đôi khi cũng phải phối hợp cùng một lúc với 2 hoặc nhiều nhóm kháng sinh. Cùng với đó là những cơ chế đa dạng khác nhau để có thể tiêu diệt bao phủ những chủng vi trùng.
Những điều cần làm nếu như bị suy giảm miễn dịch
Chủ động theo dõi quá trình điều trị kháng sinh
Thông thường thời gian điều trị của kháng sinh cho những đối tượng bị suy giảm hệ miễn dịch sẽ kéo dài hơn so với người bình thường. Chính vì vậy bạn cần phải lưu ý theo dõi sát sao cũng như đổi loại thuốc kháng sinh từ sớm nếu như nhận thấy bản thân không đạt được hiệu quả hoặc xuất hiện dấu hiệu liên quan tới đề kháng.
Đôi khi vì quyết định ngừng kháng sinh sẽ khá khó khăn do mối e ngại về việc bùng phát sẽ quay trở lại.
Đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể
Ngoài ra bệnh nhân cũng sẽ được điều trị nâng đỡ ví dụ như đảm bảo cung cấp chất dinh dưỡng đầy đủ cho cơ thể, bù nước, điện giải và nghỉ dưỡng một cách hợp lý. Tất cả những hoạt động sống cũng như chữa bệnh từ những đối tượng này phải diễn ra ở môi trường sạch khuẩn. Thông thường lý tưởng nhất đó chính là môi trường vô khuẩn để có thể hạn chế được khả năng bội nhiễm.
Trang phục, thức ăn và nguồn không khí dành cho bệnh nhân cũng phải được kiểm tra một cách kỹ lưỡng trước khi đưa tới tay người dùng. Nếu như thực hiện được đầy đủ tất cả những bước trên thì mới có thể tiêu diệt tận gốc vi trùng cũng như hồi phục sức khỏe cho người bệnh.
Nguồn không khí dành cho bệnh nhân cũng phải được kiểm tra một cách kỹ lưỡng
Những việc cần thiết nhất là phải phòng ngừa việc diễm trùng. Tất cả những bệnh nhân mắc phải hội chứng này sẽ được yêu cầu sống ở phòng cách ly cùng một không gian trong lành, hạn chế tiếp xúc với môi trường bên ngoài, những nơi có đông người hoặc tiếp xúc với người lạ, ăn chín, uống sôi,…
Cung cấp chế độ ăn uống đa dạng và vệ sinh kỹ lưỡng
Vì cung cấp chế độ ăn uống đa dạng với những thành phần giúp tăng cường cho hệ miễn dịch ví dụ như prebiotics, vitamin A, C, D, kẽm, sắt sẽ khuyến khích những chủng lợi khuẩn dành cho đường ruột. Việc uống đủ nước cũng như uống những loại nước ép sẽ giúp bổ sung thêm khoáng chất.
Ngoài ra việc vệ sinh cho cơ thể một cách kỹ lưỡng, đeo khẩu trang nếu như có hắt hơi và rửa tay sạch sẽ cũng là điều vô cùng quan trọng.
Trước khi thực hiện phẫu thuật cắt lá lách bạn phải chú ý tới việc tiêm chủng đầy đủ những loại vacxin cần thiết cho cơ thể. Đặc biệt trong suốt quá trình quan hệ tình dục cần phải đảm bảo độ an toàn và tránh việc lây nhiễm từ bản thân tới cho bạn tình.
Tăng cường miễn dịch bằng những chế phẩm sinh học
Tăng cường miễn dịch bằng những chế phẩm sinh học
Ngoài ra đối với những bệnh nhân gặp tình trạng suy giảm hệ miễn dịch. Nếu như thực hiện điều trị nhiễm trùng bệnh cũng có thể tăng cường bằng những chế phẩm sinh học ví dụ như những loại yếu tố giúp tăng cường bạch cầu, Interferon gamma điều trị, globulin miễn dịch,…
Vốn những chế phẩm này là những thành phần trong hệ miễn dịch và được chiết suất ra từ nguồn gốc là động vật. Sau đó sẽ truyền trực tiếp vào trong cơ thể của người bệnh để tạm thời nâng cao cho sức đề kháng. Xét về hiệu quả lâu dài thì những nhà khoa học vẫn đang từng bước thực hiện nghiên cứu tới việc cấy ghép các tế bào gốc cũng như gen trị liệu. Tất cả những nhà khoa học vẫn đang hy vọng rằng sẽ gặt hái ra được nhiều điều thành công ở tương lai.
Xem thêm:
> XÉT NGHIỆM HIV LÀ GÌ? XÉT NGHIỆM HIV Ở ĐÂU NHANH VÀ CHÍNH XÁC?
> XÉT NGHIỆM HIV BAO NHIÊU TIỀN
> 16 DẤU HIỆU HIV TRIỆU CHỨNG BIỂU HIỆN ĐỂ ĐIỀU TRỊ SỚM
Kết luận
Như vậy qua bài viết trên https://galantclinic.com/ đã giúp cho bạn hiểu được rõ hơn về tình trạng suy giảm hệ miễn dịch ở người. Theo đó có thể thấy được rằng hội chứng này sẽ khiến cho cơ thể bị yếu đi và dễ mắc phải những bệnh nhiễm trùng. Chính vì vậy nếu như nhận thấy bản thân có bất cứ một dấu hiệu nào, tốt nhất bạn nên thăm khám tại những cơ sở y tế đảm bảo độ uy tín và tiến hành điều trị từ sớm.
