Nhóm máu AB nhận được nhóm máu nào là thắc mắc thường gặp bởi nhóm máu này mang những đặc trưng riêng biệt. Việc truyền máu sai nhóm có thể gây ra tai biến nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tử vong. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết để hiểu rõ nguyên tắc cho – nhận máu của nhóm máu AB.
Hiểu về hệ thống nhóm máu ABO và Rh
Máu người được chia thành nhiều nhóm khác nhau dựa vào kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu. Trong đó, hệ nhóm máu ABO và Rh là hai hệ thống quan trọng nhất, quyết định sự tương thích khi truyền máu.
Sự ra đời của nhóm máu ABO và Rh
Năm 1901, bác sĩ Karl Landsteiner – người Áo – phát hiện rằng trong máu có các kháng nguyên trên hồng cầu và kháng thể trong huyết thanh, có thể gây ngưng kết khi không tương thích. Từ đó, hệ nhóm máu ABO và các hệ khác như Rh, Lewis, Kidd, Duffy… được phát hiện.
Nhóm máu ABO
Hệ nhóm máu ABO được xác định dựa vào sự có mặt của kháng nguyên A, B trên hồng cầu và kháng thể anti-A, anti-B trong huyết tương:
- Nhóm O: Không có kháng nguyên A, B.
- Nhóm A: Có kháng nguyên A, kháng thể anti-B.
- Nhóm B: Có kháng nguyên B, kháng thể anti-A.
- Nhóm AB: Có cả kháng nguyên A và B, không có kháng thể – do đó có thể nhận máu từ tất cả các nhóm khác.
Nhóm máu Rh
Hệ Rh được xác định dựa trên sự có mặt của kháng nguyên D trên hồng cầu:
- Rh(+): Có kháng nguyên D.
- Rh(-): Không có kháng nguyên D.
Ở Việt Nam, hơn 99% dân số có Rh(+), chỉ khoảng 0,04–0,07% là Rh(-), được xem là nhóm máu hiếm. Người mang Rh(-) không bị ảnh hưởng sức khỏe thường ngày nhưng cần đặc biệt lưu ý khi truyền máu hoặc mang thai.
Sơ đồ cho và nhận của nhóm máu AB+ và AB-
Nhóm máu AB là nhóm máu đặc biệt vì có thể nhận máu từ tất cả các nhóm khác, nhưng chỉ có thể cho máu cho người cùng nhóm AB.
Sơ đồ cho – nhận máu nhóm AB
| Nhóm máu | Có thể cho | Có thể nhận |
|---|---|---|
| AB+ | AB+ | A+, A-, B+, B-, O+, O-, AB+, AB- (tất cả nhóm máu) |
| AB- | AB-, AB+ | A-, B-, O-, AB- |
➡️ Kết luận:
Người nhóm AB+ có thể nhận máu từ mọi nhóm (gọi là “chuyên nhận”), còn người nhóm AB- chỉ nhận được từ các nhóm có Rh(-).
Nhóm máu nào chuyên cho và chuyên nhận?
Nhóm máu chuyên cho
O Rh(-) được gọi là nhóm máu chuyên cho vì không có kháng nguyên A, B, Rh nên không bị hệ miễn dịch của người nhận tấn công. Người nhóm máu O- có thể hiến máu cho tất cả 8 nhóm máu (A, B, AB, O – cả Rh+ và Rh-).
Tuy nhiên, nhóm O- rất hiếm nên cực kỳ quý trong cấp cứu và truyền máu khẩn cấp, đặc biệt ở trẻ sơ sinh.
Nhóm máu chuyên nhận
AB Rh(+) được gọi là nhóm máu chuyên nhận vì có thể nhận máu từ mọi nhóm khác nhau. Do nhóm máu này không có kháng thể chống A hoặc B, nên không xảy ra phản ứng ngưng kết khi nhận máu.
Tuy nhiên, nhóm AB Rh(-) lại hiếm hơn nhiều và chỉ có thể nhận từ các nhóm máu mang Rh(-), khiến việc truyền máu gặp khó khăn hơn.
Vì sao nhóm máu AB- hiếm hơn AB+
Nhóm AB+ phổ biến hơn do phần lớn dân số mang yếu tố Rh(+). Ngược lại, nhóm AB- chỉ chiếm khoảng 0,04% dân số Việt Nam. Người nhóm AB- chỉ có thể nhận máu từ các nhóm Rh(-), vì vậy đây là nhóm máu hiếm và khó tìm người hiến tương thích.
Trong các tình huống cấp cứu hoặc phẫu thuật, người nhóm máu AB- cần được xét nghiệm và chuẩn bị máu sớm để tránh thiếu hụt.
Những người mang nhóm máu này nên duy trì sức khỏe tốt, đồng thời tham gia hiến máu định kỳ để tăng lượng máu dự trữ cho cộng đồng có nhóm máu hiếm.
Kết luận
Như vậy, người nhóm máu AB+ có thể nhận từ tất cả các nhóm máu, còn AB- chỉ nhận được từ các nhóm máu Rh(-). Đây là lý do nhóm AB được gọi là nhóm máu chuyên nhận.
Nếu bạn muốn biết chính xác nhóm máu của mình hoặc cần xét nghiệm kiểm tra sức khỏe và tương thích truyền máu, hãy đến Galant Clinic để được tư vấn và xét nghiệm an toàn, nhanh chóng và chính xác.
