Search
Close this search box.

Xét nghiệm HIV test nhanh là gì? Thời điểm nào nên test nhanh?

Chúng ta ai cũng biết độ nguy hiểm của căn bệnh HIV, không ai muốn mình là nạn nhân của căn bệnh truyền nhiễm này. Tuy nhiên, ở một tình huống không may nào đó bị mắc phơi nhiễm HIV thì bạn cần làm gì để đảm bảo an toàn? Điều đầu tiên mọi người sẽ nghĩ đến chắc chắn khi nghi nhiễm đó là xét nghiệm HIV test nhanh. Với phương pháp test nhanh bạn không phải chờ quá lâu để lấy kết quả, độ chính xác cao và không rơi vào tình trạng tâm lý bất ổn. Cụ thể phương pháp này tiến hành như thế nào và những vấn đề xung quanh HIV mời bạn tham khảo bài viết dưới đây.

HIV là bệnh gì?

Mọi người truyền tai nhau về căn bệnh HIV/AIDS rất nhiều và hiểu được độ nguy hiểm của vấn đề. Tuy nhiên thực chất căn bệnh này là gì thì không phải ai cũng nắm rõ. HIV được coi là một hội chứng suy giảm miễn dịch ở người do nhiễm virus Human Immunodeficiency Virus hay còn gọi tắt là HIV. Virus gây bệnh thuộc họ Retroviridae có vật chất di truyền là RNA một sợi dương có áo ngoài. Khi con virus này tấn công, thâm nhập vào cơ thể thì nó nhân lên và chia tách đi đến các đại thực bào, các lympho bào T của người bệnh. Từ đó làm suy giảm hệ miễn dịch, tạo môi trường điều kiện cho sự phát triển mạnh hơn của các vi sinh vật gây hại.

HIV là bệnh do nhiễm virus Human Immunodeficiency Virus gây nên

HIV là bệnh do nhiễm virus Human Immunodeficiency Virus gây nên

HIV lây truyền qua con đường nào?

Một điều đặc biệt là HIV không có chứa ổ dịch trong cuộc sống tự nhiên quanh ta, không lây truyền qua không khí hay tiếp xúc với thực vật. Con đường lây nhiễm duy nhất của HIV đó chính là người nhiễm bệnh, người mang mầm bệnh. Có tất cả 3 đường lây nhiễm chính, bao gồm:

Lây qua máu

Máu và các chế phẩm từ máu có khả năng lây lan, truyền bệnh HIV từ người sang người với khả năng rất cao. Nếu bạn dùng chung vật dụng cá nhân có dính máu như dao cạo, kim xăm, kim châm cứu, bơm kim tiêm, các dụng cụ y tế có dính máu người bị nhiễm HIV thì khả năng bạn bị nhiễm bệnh là rất cao. Bởi vì máu là con đường nhanh nhất đi đến các tế bào và chúng lan truyền rất nhanh. Ngoài ra thì các vết thương hở có rướm máu của người khác cũng là nơi bạn nên tránh dụng vào nếu người bạn cũng có vết thương hở.

Lây qua đường tình dục

Đây có lẽ là con đường lây nhiễm phổ biến và nhiều người mắc nhất. Lý do chính đó là việc quan hệ tình dục quá bừa bãi, không có biện pháp phòng tránh an toàn. Lây qua đường tình dục cho khả năng nhiễm bệnh cao nhất trong cả 3 con đường lây nhiễm. Đặc biệt là khi quan hệ bằng miệng hoặc đường hậu môn,…

Có 3 con đường lây bệnh đó là quan hệ tình dục, đường máu và mẹ-con

Có 3 con đường lây bệnh đó là quan hệ tình dục, đường máu và mẹ-con

Lây từ mẹ sang con

Virus HIV cũng có thể thâm nhập và lây nhiễm được qua đường truyền từ mẹ sang con. Ví dụ như lây qua sữa mẹ khi trẻ sơ sinh bú, lây qua nước ối, dịch âm đạo hoặc máu của người mẹ khi dính dính vào vết thương hở hoặc mắt của trẻ hoặc lây qua nhau thai,…Tuy nhiên không phải người mẹ nào nhiễm HIV con cũng đều nhiễm HIV, có nhiều trường hợp mẹ dương tính nhưng con lại âm tính.

Xem ngay: Xét nghiệm HIV khi nào cho kết quả chuẩn xác nhất?

Thời điểm nào nên thực hiện xét nghiệm HIV test nhanh?

Virus khi đi vào cơ thể sẽ cần một khoảng thời gian nhất định để phát triển và bắt đầu xâm nhập vào các tế bào chủ. Vậy nên việc chọn thời điểm để xét nghiệm HIV test nhanh cũng rất quan trọng để mình phát hiện có bị bệnh hay không. Nếu xét nghiệm trong những ngày đầu tiên sau khi phơi nhiễm nhiều khả năng sẽ không thể phát hiện được virus HIV. Ở những tuần đầu tiên, chúng phát triển rất nhanh và di chuyển đến hầu hết cơ thể người bệnh, nơi phát hiện sớm nhất có thể là ở dịch não tủy.

Lựa chọn thời gian xét nghiệm HIV test nhanh rất quan trọng để kết quả chính xác

Lựa chọn thời gian xét nghiệm HIV test nhanh rất quan trọng để kết quả chính xác

Tuy nhiên tại sao ở những tuần đầu bạn chưa nên xét nghiệm HIV test nhanh? Bởi vì thời điểm này các dấu hiệu bệnh và cơ thể bạn chưa có gì bất thường, khác lạ. Vậy nên xét nghiệm kết quả sẽ là âm tính hoặc không chính xác hoặc bạn thực sự không nhiễm bệnh. Nhưng biết đây virus vẫn đang ngày ngày tấn công cơ thể bạn và dấu hiệu đang chuẩn bị diễn ra âm thầm.

Thời điểm thích hợp nhất trong suốt quá trình phơi nhiễm chính là khoảng 2-3 tháng sau khi bạn nghĩ mình có thể đã nhiễm bệnh. Lúc này số lượng virus đã tăng lên với cấp số nhân cực nhiều. Và đồng thời lúc này các kháng thể, kháng nguyên cũng được tạo nên. Thời điểm này là phù hợp để xét nghiệm HIV test nhanh hoặc test chậm tùy bạn. Kết quả thu được ở thời gian này cũng là chính xác nhất để bạn nắm được tình hình.

Phương pháp test nhanh và những ưu nhược điểm

Bất kỳ một phương pháp hay một cách thức test thẩm định nào cũng sẽ có những ưu nhược điểm nhất định. Đặc thù đối với phương pháp xét nghiệm chậm là kết quả chính xác cao gần như tuyệt đối tuy nhiên thời gian chờ đợi lại cực kỳ lâu và điều này làm tâm lý người bệnh rất suy nhược do lo lắng thường xuyên. Vậy nên nhiều người vẫn lựa chọn test nhanh, chúng tôi sẽ chỉ ra những ưu nhược điểm của cách thức này để bạn tham khảo.

Xem ngay: Thế nào là xét nghiệm HIV nhanh? Xét nghiệm hiv bằng que thử có chính xác không?

Ưu điểm của test nhanh HIV

Đầu tiên ưu điểm lớn nhất của phương pháp này đó là cho kết quả sàng lọc cực kỳ nhanh. Hơn nữa kỹ thuật thực hiện khá đơn giản và mức chi phí thấp, không quá cao. Đối với xét nghiệm này thì ta có thể thực hiện trong phòng thí nghiệm hoặc thậm chí ngay trong môi trường lâm sàng. Test nhanh hiện là phương pháp được các chuyên gia đánh giá rất cao. Rút ngắn thời gian chờ đợi, giải tỏa tâm lý cho người bệnh để họ phần nào yên tâm với vấn đề của mình.

Cho kết quả nhanh chóng, mức chi phí không quá cao khi test nhanh HIV

Cho kết quả nhanh chóng, mức chi phí không quá cao khi test nhanh HIV

Nhược điểm của xét nghiệm HIV test nhanh

Dù có những ưu điểm như vậy nhưng phương pháp này cũng không tránh khỏi một số khuyết điểm, nhược điểm như độ đặc hiệu khá thấp. Hầu hết phương pháp này được thực hiện ở khám sàng lọc cho nhóm bệnh nhân có nguy cơ cao, nghĩa là các trường hợp chính người bệnh họ nghĩ đến 80% là mình đã dính bệnh. Và kết quả này cũng sẽ không được dùng để kết luận chính xác rằng người bệnh có nhiễm virus HIV hay không dù là kết quả dương tính. Tuy nhiên việc biết kết quả cũng để người bệnh sẵn sàng điều trị, chuẩn bị tâm lý.

Nhược điểm khi test nhanh là độ đặc hiệu chưa cao

Nhược điểm khi test nhanh là độ đặc hiệu chưa cao

Một số lưu ý khi thực hiện test nhanh bạn cần biết

Để thu được kết quả chính xác nhất và chuẩn nhất để có hướng xử lý kịp thời thì bạn vẫn cần tuân thủ những điểm chú ý nhất định. Mẫu dùng trong xét nghiệm HIV test nhanh là dịch tiết trong miệng hoặc máu người bệnh. Do đó bạn cần chú ý:

  • Không dùng thuốc, thực phẩm chức năng trước khi xét nghiệm khoảng 1-2 tuần. Bởi việc sử dụng nhiều thuốc khác nhau có thể sẽ ảnh hưởng làm sai lệch đi kết quả. Đây cũng là một nguyên nhân gây vấn đề không xác định được kết quả test. Vậy nên các chuyên gia khuyến cáo bạn nên ngưng sử dụng các loại thuốc đặc biệt là các loại thuốc có tính ức chế virus.

Lưu ý tuân thủ những chú ý để thu được kết quả test chính xác nhất

Lưu ý tuân thủ những chú ý để thu được kết quả test chính xác nhất

  • Lưu ý lựa chọn thời điểm test phù hợp. Như trên chúng tôi đã nêu ra, thời gian phù hợp nhất để xã định là khoảng từ 2-3 tháng sau nghi nhiễm. Và bạn lưu ý nên đi làm xét nghiệm vào buổi sáng trong ngày. Lúc này các chỉ số sinh hóa trong cơ thể phản ứng rất nhạy và rõ ràng nhất. Kết quả xét nghiệm buổi sáng cũng sẽ cho độ tin cậy cao hơn.
  • Lựa chọn nơi bảo mật, uy tín để thực hiện xét nghiệm cũng là điều rất quan trọng. Nếu bạn chọn nơi an toàn, đảm bảo uy tín chất lượng với những công nghệ hiện đại, tiên tiến và dịch vụ tốt thì chắc chắn trải nghiệm làm dịch vụ của bạn cũng sẽ thoải mái hơn nhiều. Ngoài ra, môi trường sạch sẽ và đồ dùng y tế cũng phải đảm bảo độ an toàn tuyệt đối, không chung đụng với những người khác.

Xét nghiệm HIV test nhanh là một việc làm cần thiết để đảm bảo sức khỏe của cá nhân bạn và cả những người xung quanh cũng như cộng đồng. Để đi đến thực hiện phương pháp này là một điều không dễ dàng, chúng ta không ai mong muốn mình mắc những căn bệnh nguy hiểm như vậy. Tuy nhiên việc phát hiện sớm và tâm lý tốt cùng phác đồ điều trị bệnh sớm có thể sẽ có hi vọng khỏi bệnh nhiều hơn. Và hơn hết là hãy xây dựng lối sống lành mạnh, an toàn nhất có thể.

Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế tại GALANT để được tư vấn cụ thể. >>Xem thêm thông tin

Bác Sĩ Hiếu Galant

Bác sĩ CKI

Phạm Thanh Hiếu

Đã kiểm duyệt nội dung

Bác sĩ Phạm Thanh Hiếu, chuyên khoa HIV và STDs với hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành, hiện đang là Trưởng khoa tại Phòng khám Đa khoa GALANT.
Xem thêm thông tin >

Bài viết liên quan:

CHƯƠNG TRÌNH
BÀI VIẾT KIẾN THỨC

Dự phòng trước phơi nhiễm HIV hiệu quả 99%