Nhiễm giun sán là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng ảnh hưởng đến khoảng 1/4 dân số thế giới, tập trung chủ yếu ở các nước nhiệt đới và cận nhiệt đới. Hơn 100 loài giun tròn và 140 sản phẩm được biết là gây bệnh cho người.
Nhiễm giun tròn đường tiêu hóa là một vấn đề nan giải ở các nước đang phát triển, nhất là ở vùng khí hậu nhiệt đới nóng ẩm như nước ta. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hơn 1 tỷ người trên toàn thế giới bị nhiễm một hoặc nhiều loại ký sinh trùng đường ruột và ước tính có khoảng 2 tỷ người có nguy cơ bị nhiễm bệnh. Khoảng 3,5 triệu trường hợp có triệu chứng liên quan đến bệnh giun đũa xảy ra mỗi năm. Nhiễm ký sinh trùng, đặc biệt ở Việt Nam, nói chung đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng được quan tâm ở nhiều nước trên thế giới.
Việt Nam có khí hậu nhiệt đới gió mùa nóng ẩm, mưa nhiều là điều kiện thuận lợi cho các loại giun đường ruột phát triển và lây lan. Tỷ lệ nhiễm giun cũng rất cao, thường dẫn đến tử vong và các biến chứng nguy hiểm như thiếu máu nặng do giun móc, giun chui ống mật, tắc ruột do giun, viêm đường mật do sán lá gan nhỏ, ho, chảy máu phổi gây ra. Tăng sản, áp xe gan do sán lá gan lớn, viêm não, màng não tăng bạch cầu ái toan do giun đũa. Vì hầu hết các loại giun sán không tạo ra miễn dịch bảo vệ, bệnh nhân có thể bị tái nhiễm ngay cả sau khi khỏi bệnh.
Tỷ lệ nhiễm giun và sán phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: Ví dụ: vệ sinh môi trường, vệ sinh dinh dưỡng, thói quen ăn uống, điều kiện kinh tế xã hội. Hơn nữa, nhiễm ký sinh trùng đường tiêu hóa thường ít có triệu chứng điển hình, chương trình tẩy giun định kỳ bằng mebendasone 500 mg liều duy nhất chỉ áp dụng cho trẻ em tuổi đi học ở Việt Nam nên ít hiệu quả, không tốn kém. Ngoài ra, nhiễm trùng giun móc và giun tóc thường gây thiếu máu, rất khó điều trị bằng liều duy nhất mebendasone thông thường. Nhiễm sán lá gan nhỏ thường gây viêm đường mật không điển hình, dễ tiến triển thành ung thư đường mật. Do đó, Tổ chức Y tế Thế giới phân loại nhiễm ký sinh trùng đường tiêu hóa, sán gây ngộ độc thực phẩm và sán dây là các bệnh nhiệt đới bị lãng quên. Do đó, đánh giá sự thay đổi công thức máu ở những bệnh nhân này thường giúp chẩn đoán và điều trị chính xác và giúp ngăn ngừa nhiễm giun.
Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhiễm đất trong cộng đồng vẫn còn cao và không có sự thay đổi đáng kể, do đó chưa nhận được sự quan tâm đúng mức của người dân. Đồng thời, điều kiện kinh tế và tập quán ăn uống, vệ sinh cá nhân, môi trường trong trường học, cộng đồng nhất là vùng nông thôn, miền núi nhìn chung còn yếu kém là điều kiện thuận lợi cho các bệnh nhiễm giun sán góp phần làm cho sức khỏe cộng đồng ngày càng gia tăng. vấn đề.
Khu vực Tây Nguyên, giống như phần còn lại của đất nước, đang nỗ lực để ngăn chặn giun đất sinh ra. Từ năm 2006 đến nay, với sự hỗ trợ của Dự án phòng chống bệnh truyền nhiễm của Tổ chức Y tế thế giới tại khu vực sông Mekong, chương trình dinh dưỡng kết hợp uống vitamin A và tẩy giun nhằm phòng chống các bệnh ký sinh trùng truyền nhiễm trên toàn quốc thông qua truyền thông giáo dục đã được quản lý. . Tẩy giun định kỳ cho trẻ em, học sinh, thanh thiếu niên từ 24 đến 60 tháng tuổi, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ.
Dấu hiệu nhiễm giun sán
Người bị nhiễm giun thường có các triệu chứng sau:
- Đau bụng, đôi khi nhầm lẫn với đau dạ dày
- Táo bón hoặc tiêu chảy, có thể tiêu chảy ra máu
- Đau bụng
- Buồn nôn ói mửa
- Biếng ăn, tắc ruột ở trẻ do có quá nhiều ký sinh trùng làm tắc lòng ruột
- Đau bụng dưới, đau bụng trên, đau quanh rốn.
- Dị ứng (phát ban, nổi mề đay)
- Thiếu máu (xanh xao, mệt mỏi)
- Ảnh hưởng thần kinh (kém tập trung, giảm trí nhớ, lo âu)
- Trẻ có các biểu hiện như nghiến răng, đau bụng, suy dinh dưỡng, béo bụng, chậm lớn, ngứa hậu môn, học lực kém.
Cách phòng bệnh
- Tẩy giun định kỳ 6 tháng 1 lần ở trẻ em và người lớn. Sử dụng thuốc tẩy giun theo chỉ định của bác sĩ.
- Rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân, bao gồm:
- Ăn chín, uống chín, rửa rau sống trước khi ăn. – Đi giày, dép, găng tay khi chạm đất ẩm ướt.
- Làm sạch môi trường. Đừng đại tiện một cách không cần thiết.
Điều trị
- Tẩy giun định kỳ 6 tháng 1 lần ở trẻ em và người lớn. Sử dụng thuốc tẩy giun theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Tuân thủ vệ sinh cá nhân, bao gồm:
- Ăn chín, uống chín, rửa sạch rau sống trước khi ăn.
- Đi giày, dép, găng tay khi chạm đất ẩm ướt. – Làm sạch môi trường. Đừng đại tiện một cách không cần thiết.